| Co to jest artroskopia? | |
| Zobacz artykuł poświęcony temu zagadnieniu. | |
| . | |
| Jak długo nie będę mógł chodzić po artroskopii? | |
| Po artroskopii kolana wskazane jest chodzenie przez kilka dni z pomocą kul łokciowych. Przez następne dwa tygodnie należy oszczędzać operowaną kończynę. | |
| . | |
| Jak długo trwa rehabilitacja? | |
| Około 3 – 4 tygodni. Od razu po ustąpieniu znieczulenia zalecamy ruchy okrężne stopy i zginanie, prostowanie kolana w celu poprawy krążenia żylnego, 2 dni po zabiegu stosujemy ćwiczenia na szynie mechanicznej, krioterapię i magnetoterapię. Później włączamy ćwiczenia czynno-bierne. Po usunięciu szwów włączamy ćwiczenia z oporem i fonoforezę na kolano. | |
| . | |
| Kiedy będę mogła chodzić na obcasach? | |
| Po rehabilitacji tj około 3-4 tygodnie | |
| . | |
| Kiedy będę mógł wrócić do pracy w po artroskopii? | |
| Do pracy biurowej po 1-2 tygodniach | |
| . | |
| Czym grozi zerwanie więzadła krzyżowego przedniego? | |
| Uszkodzeniem innych struktur stawu: łąkotek, chrząstki stawowej, po kilku latach zwyrodnieniem stawu. | |
| Jakie grożą mi powikłania po zabiegu artroskopii? | |
|
|
| Dlaczego lepsze jest znieczulenie przewodowe (do kręgosłupa) od narkozy? | |
|
|
| Jakie wady ma znieczulenie przewodowe? | |
| Po znieczuleniu podpajęczym pacjent powinien leżeć przez 12 godzin aby nie doszło do zespołu popunkcyjnego. | |
| Co to jest zespół popunkcyjny? | |
| Na skutek wypływania płynu mózgowo-rdzeniowego przez otwór po nakłuciu opon zmniejsza się jego ciśnienie w ośrodkowym układzie nerwowym, co powoduje bóle i zawroty głowy, nudności, a nawet wymioty. Dolegliwości te nasilają się po przyjęciu pionowej pozycji i ustępują po kilku dniach leżenia bez odległych ujemnych skutków. | |
| Czy po artroskopii zostają duże blizny? | |
| Najczęściej są do dwie blizny na przednie powierzchni kolana o długości ok. 5mm, trudne do zauważenia z odległości kilku metrów. | |
| Jakie mogą być konsekwencje, kiedy nie zoperuje się zerwanego więzadła krzyżowego i łąkotek w kolanie? | |
| 1. Uszkodzenie łąkotek powoduje ich przeskakiwanie między powierzchniami stawowymi kolana, co prowadzi do wtórnego uszkodzenia chrząstki na tych powierzchniach. Okresowo dochodzi do zablokowania ruchu w stawie, utrudniającego normalne chodzenie. Niestety nie można liczyć na regenerację uszkodzonej chrząstki, a wszystkie znane metody jej leczenia nie gwarantują pewnego i trwałego wyleczenia. Proces ten prowadzi do zwyrodnienia w stawie, stanów zapalnych powodujących ból. Po pewnym czasie jedyną metodą leczenia jest wymiana stawu na sztuczny – endoprotezę.
2. Uszkodzone więzadło krzyżowe powoduje przewlekłą niestabilność kolana, co skutkuje bezpośrednio mniejszymi bądź większymi skręceniami kolana, w czasie których mogą być uszkadzane łąkotki, chrząstki na powierzchniach stawowych, oraz wtórne uszkodzenia innych więzadeł. |
|
| Lekarz zalecił mi zastrzyki do kolana z kwasu hyaluronowego. Czy to może pomóc na mój ból w kolanie. | |
| Kwas hialuronowy naturalnie występuje w stawach i jest stosowany jako uzupełnienie mazi stawowej, powoduje poprawienie śliskości chrząstki i jej odżywienia. Dzięki temu ruch w stawie jest lepszy i zmniejsza się ból wywołany przez ścieranie się uszkodzonej powierzchni chrząstki. W większości przypadków uszkodzeń chrząstki; w przypadkach zwyrodnieniowych i pourazowych można stosować iniekcje dostawowe z kwasu hialuronowego jako uzupełnienie mazi stawowej. | |
| Czy taki zastrzyk jest bolesny? | |
| Ważne, aby preparat był podany precyzyjnie do jamy stawowej. Tak podana iniekcja poza krótkim bólem związanym z wbiciem igły jest niebolesna, ponieważ zawartość strzykawki dostaje się do wolnej przestrzeni stawu. | |
| Jest wiele różnych takich preparatów. Który jest najlepszy? | |
| Najlepszy efekt moim zdaniem obserwuje się po 5-ciu iniekcjach w tygodniowych odstępach. W tym czasie dobrze jest zastosować rehabilitacją np. ćwiczenia na rowerze stacjonarnym z małym oporem. Nie zawsze mamy jednak tyle czasu, a wtedy preparat typu one-shot jest również przydatny. | |
| Jak jest wytwarzany jest ten kwas hyaluronowy? | |
| Jeden z preparatów jest naturalny i uzyskuje się go przez ekstrahowanie z kogucich grzebieni. Pozostałe wytwarza się w wyniku procesu fermentacji przy pomocy metod inżynierii genetycznej. | |
| Czym jeszcze różnią się poszczególne preparaty? | |
| Przede wszystkim stężeniem. Dostępne są preparaty 1%, 2 % i 2,2 %. Dzięki zwiększeniu stężenia dostarczymy miększa ilość substancji czynnej do stawu. Niektóre preparaty mają budowę usieciowaną, dzięki czemu cząsteczki kwasu hyaluronowego są trwalsze i efekt leczniczy utrzymuje się dłużej. | |
| Dowiedziałam się, że leki te są bardzo drogie, nawet 1000 zł za kurację i nie ma na nie refundacji NFZ. Czy to musi tyle kosztować? | |
| Podanie kwasu hyaluronowego w postaci iniekcji dostawowej jest zabiegiem wymagającym po pierwsze warunków gabinetu zabiegowego, ponadto ważne jest doświadczenie lekarza, gdyż preparat powinien być podany do jamy stawu. Nie jest to zwykły zastrzyk do pośladka. Iniekcje do niektórych stawów np. biodrowego wymagają kontroli USG co dodatkowo podnosi koszt procedury. Osobną sprawą jest koszt samego preparatu. | |
| Właśnie! Czy warto płacić więcej za tzw górną półkę? | |
| Zdecydowanie warto wybrać preparat droższy. Ich ceny obecnie relatywnie nie zdrożały. Za wynik podania odpowiada lekarz, ważne są sposób przechowywania, data ważności, sprawdzony producent. W zaawansowanych zwyrodnieniach lepiej poddać się operacji endoprotezoplastyki, jednak gdy jest to niemożliwe, a chcemy pacjentowi ulżyć w bólu stosuje się właśnie preparaty podawane 5 razy, bardziej zagęszczone, a przez to droższe. | |
| Czy to jest szkodliwe dla osób schorowanych? | |
| Dobrze podany kwas nie ma działań ubocznych gdyż nie wchłania się ze stawu do krwi. Pozostaje w miejscu podania, czyli w stawie, aż się zużyje. Nie ma ujemnych działań sterydów podawanych w tzw. blokadach. Czasem przez jedna dobę pacjent odczuwa lekki ból.
Obecnie w Naszym Centrum Medycznym dostępne są preparaty:
|
|
| Jak przygotować się do operacji artroskopii kolana? | |
| Jak do każdej operacji dobrze jest wcześniej zaszczepić się przeciw żółtaczce wzw B; szczepienie wymaga standardowo 6 tygodni i wykonuje się je w POZ.
Dobrze jest wyleczyć ogniska zapalne w organizmie: w zębach, zatokach, drogach moczowych i inne. Przed zabiegiem trzeba wykonać podstawowe badania krwi: morfologia, OB, crp, układ krzepnięcia, kreatynina, jonogram, antygen lub przeciwciała Hbs, HCV i badanie ogólne moczu. Konsultacja pisemna lekarza rodzinnego i EKG są również potrzebne. W przypadku schorzeń przewlekłych należy poprosić lekarza prowadzącego o opinię zgodę na zabieg/znieczulenie. Najczęściej należy skonsultować wyniki badań z anestezjologiem, który będzie znieczulał do zabiegu kilka dni przed operacją. Bezpośrednio wieczorem przed dniem operacji (najlepiej 12 godzin przed planowanym zabiegiem) należy podać sobie zastrzyk podskórny przeciwzakrzepowy (Clexane, Fraxiparine), który zapisuje ortopeda na wizycie. Po zabiegu taką profilaktykę kontynuuje się najczęściej do 10 dni. Do zabiegu należy zgłosić się na czczo, tzn. nie jemy, nie pijemy od wstania z łóżka. Jeśli zabieg jest planowany dopiero wieczorem najczęściej można rano wypić kawę i zjeść lekkie śniadanie oraz przyjąć leki stale przyjmowane, ale należy to ustalić z anestezjologiem na konsultacji przedoperacyjnej. |
|
| Czy całkowicie uszkodzone wiązadło krzyżowe przednie da się leczyć zachowawczo czy zawsze wymaga rekonstrukcji. | |
| Odpowiedź dr n. med. Bogdan Wziętek: Uszkodzone całkowicie więzadło krzyżowe przednie powoduje niestabilność kolana, która z czasem narasta. Usposabia to do kolejnych skręceń kolana, które mogą doprowadzić do uszkodzenia łąkotek i chrząstki stawowej, co powoduje narastanie nieodwracalnych zmian zwyrodnieniowych w kolanie. Uszkodzone całkowicie więzadło krzyżowe przednie po leczeniu zachowawczym nie boli. Pacjent może się normalnie poruszać po równych nawierzchniach. Jednak na nierównych nawierzchniach, na schodach, przy tańcu, przy ciężkiej pracy fizycznej lub w sporcie zdarzyć się mogą wspomniane wyżej skręcenia. Uszkodzone łąkotki i uszkodzona chrząstka stawowa powodują odczyn zapalny w kolanie – bolesny, ograniczenia ruchu, zaniki mięśni uda. Leczenie uszkodzeń więzadła krzyżowego przedniego według zaleceń towarzystw medycyny sportowej: AGA, ESSKA wygląda obecnie następująco. Świeże uszkodzenia do 3 tygodni można naprawiać operacyjnie szwami przezkostnymi ze wzmocnieniem syntetycznymi taśmami lub przeszczepem ścięgien. Osoby aktywne do 50 roku życia wymagają rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego po 6 tygodniach od urazu w terminie planowym – można czekać nawet rok nie biorąc udziału w w/w aktywnościach. Osoby nieaktywne: pracownicy umysłowi i inni lżej pracujący, a nieuprawiający sportu po 40 roku życia mogą być leczeni zachowawczo. Pacjenci z uszkodzeniem więzadła krzyżowego i innych więzadeł w kolanie powodującym ustępowania kolana i upadki powinni być leczeni operacyjnie niezależnie od wieku, chyba że mają już zwyrodnienie kolana kwalifikujące do endoprotezoplastyki kolana, to wówczas niestety rozwiązaniem jest endoproteza. Oczywiście zawsze będą sytuacje graniczne, kiedy trzeba wziąć pod uwagę wiele innych czynników decydując się na rodzaj leczenia. |
